Winkelmand

Jouw winkelmand is leeg

Kennisbank

Over Family Centered Intensive Care

Hans

Auteur

Hans

01 jun 2015

Meer artikelen

Meld je aan voor onze nieuwsbrief

Bij het aanmelden ga je akkoord met onze Privacy Policy

Idelette Nutma in gesprek met Margo van Mol over Family Centered Intensive Care. Geplaatst op wwwopeenicliggen.nl 

Margo van Mol is Intensive Care-verpleegkundige in het Erasmus MC. Daarnaast is zij psycholoog en wetenschappelijk onderzoeker. Samen met professionals uit het Kennemer Gasthuis en het Gelderse vallei ziekenhuis nam zij deel aan een samenwerkingsproject (ondersteund vanuit het Lectoraat Acute Intensieve Zorg van de Hogeschool Arnhem en Nijmegen) betreffende de familie-begeleiding op de IC. Uit dit samenwerkingsverband vloeide een mooi vervolg voort: de kerngroep Family Centered Intensive Care, die het perspectief van patiënt en naaste landelijk nog verder wil uitwerken en als leidraad nemen. Ook hierin is Margo actief. We vroegen haar naar haar drijfveren en naar het belang van Family Centered Intensive Care, in het Erasmus Medisch Centrum en op landelijk niveau.

Foto Margo van Mol

Margo, je bent lid van het kernteam Family Centered Care in het Erasmus MC. Wat streven jullie na?

We willen de opvang en begeleiding van naasten op de intensive care (IC) in het Erasmus MC verder onder de aandacht brengen van IC-professionals, dus de bewustwording vergroten bij verpleegkundigen en artsen, door middel van verbeterprojecten. We zijn bijvoorbeeld begonnen met een intakegesprek met de directe naaste om algemene informatie te geven en hun behoeften te peilen op psychosociaal gebied. En daar vervolgens ook echt iets mee te doen. Momenteel zijn we bezig om materiaal te ontwikkelen om kinderen voor te bereiden op een bezoek aan hun familielid zoals vader of moeder tijdens de IC-periode. 

Hoe begon voor jou zelf het idee van betere begeleiding op de IC te leven?

Ik merkte al vanaf mijn beginperiode als IC-verpleegkundige dat juist het contact met de naasten voor mij een stukje extra voldoening gaf. Uitleg aan hen geven, het gesprek aangaan over de situatie nu of over wat ze nog konden verwachten, gaf mij een goed gevoel. Daarin kon ik echt iets betekenen voor ´de ander´, iets dat minder zichtbaar was in de zorg voor de zo heel zieke en gesedeerde patiënt. Na het doormaken van een intensieve privé situatie zag ik ineens, of opnieuw, de radeloosheid, de onzekerheid en de angst in de ogen van de naasten. Het was precies die kwetsbaarheid waarvoor ik zelf een stapje extra wilde doen. Gelukkig had ik een aantal collega´s die mijn oorspronkelijke ideeën herkenden en wilden ondersteunen. Ik heb steeds benadrukt, en dat vind ik nog steeds, dat er al heel veel goede individuele begeleiding plaats vindt op onze IC. Dat hoorde ik ook vaak terug in gesprekken met naasten. Om die ondersteuning op een meer structurele manier vorm te geven, meer uniform aan te pakken, dat was het doel van ons eerste project.

Je hebt ook onderzoek gedaan naar de behoeften/ervaringen van familie, wat waren de belangrijkste dingen die daaruit naar voren kwamen?

Dat was voor ons als professionals nogal verrassend. Want het waren heel concrete punten, zoals informatie over parkeren, informatie over de maaltijdvoorzieningen in het ziekenhuis en informatie over het bijhouden van een dagboek tijdens de IC-periode waar we in het Erasmus MC de grootste verbeteringen konden behalen. Het was fijn om te zien dat de resultaten met betrekking tot eerste opvang op de IC en de communicatie met de verpleegkundigen en artsen als (heel) goed ervaren werden door de naasten.

Hoe hebben jullie daar op ingespeeld, wat heb je aangepast?

We hebben een checklist ontwikkeld met onderwerpen om tijdens het intakegesprek aan de orde te laten komen. Als het ware een geheugensteuntje, en daar staan dus ook het parkeren en de maaltijdvoorzieningen op. Daarnaast is het de aanleiding geweest om de schriftelijke informatie die we al hadden nog eens goed te bekijken. Samen met het al bestaande dagboek en de nieuwe informatiegids (van ICU-steps vertaald door Trudi Boeter, getiteld: ?Intensive Care, een gids voor patiënten en hun naasten?) is dit in een prachtig mapje samengevoegd.

Foto dagboek Intensive Care EMC
 
Geeft deze veranderde aanpak je ook meer voldoening in je werk, zo ja waarom?

Ja voor mij persoonlijk wel. Ik merk dat het veel energie geeft om de verbinding aan te gaan, om de professionele nabijheid iedere keer opnieuw te verkennen en te ervaren. Het raakt me als verpleegkundige en als mens iets te kunnen doen, te vertellen, of gewoon te luisteren, in de emotioneel heftige situatie van de naaste. Dat is voor mij ´presentie´; er zijn voor een ander. Ook de betrokkenheid bij de ontwikkelingen van een landelijke groep van professionals en ervaringsdeskundigen is bijzonder stimulerend en uitdagend. Het vraagt nieuwe competenties en voortdurend leren en verder ontwikkelen in mijn vakgebied.

Wat heeft het patiënt/familie-perspectief je geleerd, kun je een mooi/bijzonder voorbeeld noemen?
Inzicht en verdieping. Een echte eyeopener was het verhaal, en de visuele beelden in de presentatie van Peter Gibb, één van de voorvechters van ICU-steps. Hij liet zien hoe zijn leven vóór het incident wasen daarna. Dus van een energieke en sportieve jongeman met plannen en ambities die ik herkende als van mijn partner, tot de nog steeds voelbare fysieke en cognitieve beperkingen in zijn leven nu. En daar tussenin de foto´s hoe hij als IC-patiënt aan de beademing lag, zo hetzelfde als de patiënten op mijn afdeling. ?Het zal je maar gebeuren, en dan toch met zoveel drive het beste weten te bereiken? kon ik slechts denken. Er waren even geen woorden, stil en emotioneel geroerd.

Wat zie je voor de toekomst nog als belangrijke punten als het gaat om Family Centered Intensive Care?

Dan denk ik aan de landelijke werkgroep, nu nog FCIC, waarvan de naam binnenkort aangepast zal worden om het perspectief vanuit patiënt, familie en professionals naar voren te laten komen. Daarin willen we de kennis en kunde bundelen om de psychosociale zorg voor, tijdens en na de IC-periode te bundelen en te verspreiden. Eén van de hulpmiddelen is een integrale website. Het zou mooi zijn als we al onze wensen daar kunnen onderbrengen, van intercollegiaal gedachten uitwisselen, werkgroep overleg, lotgenoten contact tot interactie met de LinkedIn groep.

Family Centerd Care foto

Misschien wordt het zelfs mogelijk om het webportaal dat we in samenwerking met het Hagaziekenhuis en Funatic ontwikkeld hebben te koppelen. Dat maakt het voor een IC-afdeling een stuk gemakkelijker om deze prachtige tool te gaan gebruiken. Een van de meest gebruikte onderdelen is het digitale dagboek voor de naasten. 

Heb je nog idealen op dat vlak?

Als ik de baas van de IC zou zijn, en een flinke buidel met geld, dan wil ik graag enkele verpleegkundig specialisten per IC-afdeling, met als kerntaak de psychosociale ondersteuning van de patiënt en de naasten. Natuurlijk behoort het tot de functie van iedere IC-professional om oog te hebben voor de moeilijke emotionele periode, maar het blijkt dat we niet allemaal evenveel affiniteit met de zachte kant van de IC hebben. En dat is ook logisch, we hebben tenslotte bewust voor een stukje hectiek en techniek gekozen. Daarom zou het zo mooi zijn als er professionals met specifieke kennis en vaardigheden continu op de IC-afdeling extra ondersteuning kunnen bieden. 

Wat zou je tegen je collega?s in andere ziekenhuizen willen zeggen over Family Centered Intensive Care, waarom is het een verrijking/waarom is het belangrijk?

Ik heb alles wel gezegd denk ik..

 

 
 
 
Meld je aan voor onze nieuwsbrief
Blijf op de hoogte van je vak.
  •  *